Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Ukrayna’ya gelecek yıl için 18 milyar euro mali yardım sağlamayı içeren paketi Macaristan tarafından veto edildi.
AB üyesi 27 ülkenin maliye bakanları Brüksel’de bir ortaya geldi.
Toplantı gündeminde, AB bütçesini hukukun üstünlüğü şartına bağlayan sistem kapsamında Macaristan’a sağlanacak fonların durumu, Macaristan’ın kurtarma planının kıymetlendirilmesi, Ukrayna’ya 2023 yılı için 18 milyar euroluk mali dayanak paketi ve çok uluslu şirketlere yüzde 15 oranında global minimum kurumlar vergisi uygulanması üzere çeşitli başlıklar yer alıyordu.
AB Devir Lideri Çekya’nın Maliye Bakanı Zbynek Stanjura, toplantı bitiminde, Ukrayna’ya gelecek yıl 18 milyar euro mali dayanak sağlanmasını içeren paketin onaylanmadığını açıkladı.
AB ülkelerinin oybirliği gereken paketin kabul edilemediğine işaret eden Stanjura, Macaristan’ın vetosunu aşan ve 26 üye ülkenin desteklediği bir tahlil üzerinde çalışmaya başladıklarını belirtti.
Stanjura, Ukrayna’ya mali takviyeye ocak ayında başlama gayelerini koruduklarını tabir etti.
Macaristan’ın Ukrayna’ya yardım paketini veto etmesinin akabinde, bakanlar Macaristan’a sağlanacak fonlar konusunu toplantı gündeminden çıkardı. Böylelikle, AB ülkeleri Macaristan’a fon gönderme kararını ertelemiş oldu.
Toplantıda, Macaristan’ın karşı çıktığı global kurumlar vergisi konusu da ele alınamadı. Vergi muahedesi, global şirketlerin 2023’ten itibaren en az yüzde 15 vergi oranına tabi tutulmasını öngörüyordu.
Macaristan’ın Kovid-19 salgınının ekonomik sonuçları ile gayret hedefiyle kurulan AB kurtarma fonlarından 5,8 milyar euro hibe alması planlanıyordu.
AB ülkeleri, bu kurtarma programını bu yıl onaylamazsa Macaristan fonları kaybedecek. Macaristan’ın AB bütçesinden de alması beklenen 7,5 milyar euroluk ahenk fonları hukukun üstünlüğü sistemi nedeniyle dondurulmuş durumda. Bu kaynağın hür bırakılması için üye ülkelerin onayı gerekiyor.
AB, fonları özgür bırakmak için Macaristan’dan yargı bağımsızlığı, harcamaların kontrolü, yolsuzlukla gayret ve raporlama üzere çeşitli alanlar ilerleme bekliyor.
AB’nin bir bütün olarak Ukrayna’ya mali takviye sağlamasına ve bunun için ortak biçimde borçlanmasına karşı çıkan Macaristan, her üye ülkenin Ukrayna’ya kendi imkanlarına nazaran yardım etmesi gerektiğini savunuyor.
Macaristan ve AB tansiyonu artarak devam ediyor
Avrupa Birliği ve üyesi Macaristan ortasında son yıllarda giderek artan tansiyon ve uyuşmazlık devam ediyor. AB idaresi ve Birlik üyesi birçok ülke tarafından eleştirilen Macaristan hükümeti, AP’nin oylamasıyla ‘seçimli otokrasi’ olarak tanımlayarak, ülkenin, AB’nin pahalarını sistemik olarak tehdit ettiğine ve “artık demokratik olarak yönetilmediğine” karar vermişti.
Avrupa Parlamentosu (AP) Macaristan’ın “artık demokratik bir ülke olmadığı” istikametinde karar almış ve Avrupa Birliği (AB) Komitesinin hukukun üstünlüğü unsurunun ihlal edildiği gerekçesiyle AB bütçesinden Macaristan’a sağlanan fonların yaklaşık 7,5 milyar euroluk kısmının askıya alınması daveti yapmıştı.
